Doanh nghiệp, người dân chóng mặt vì thuế, phí thay đổi

Doanh nghiệp, người dân chóng mặt vì thuế, phí thay đổi

Doanh nghiệp, người dân chóng mặt vì thuế, phí thay đổi

Riêng với thị trường ôtô, thuế nhập khẩu, phí trước bạ không ổn định; một loại hàng hóa nhưng có thể mỗi nơi áp một kiểu thuế suất; đối tượng hưởng các chính sách miễn, giảm cũng thường xuyên thay đổi...

• Xã hội nặng gánh thuế phí, ngân sách vẫn thâm hụt / Người Việt 'nặng gánh' thuế phí / Doanh nghiệp héo mòn vì chính sách thuế bất nhất

Gánh nặng thuế phí đối với doanh nghiệp, người dân là một trong những vấn đề đáng chú ý được đề cập tại Báo cáo Kinh tế vĩ mô 2013, vừa được Ủy ban Kinh tế Quốc hội công bố. Theo đó, ngoài những tác động từ bên ngoài (chính sách tại các thị trường xuất-nhập khẩu), doanh nghiệp, người dân còn bị ảnh hưởng không nhỏ từ những thay đổi liên tục về thuế, phí trong nước.

Thị trường ôtô được các tác giả báo cáo coi như một ví dụ điển hình. Vài năm qua, các mức thuế nhập khẩu, phí trước bạ, phí hạn chế phương tiện giao thông cá nhân, phí xây dựng cơ sở hạ tầng v.v… liên tục thay đổi. "Đây được xem là một trong những nguyên nhân quan trọng khiến cho thị trường ôtô hầu như không tăng trưởng trong 3 năm vừa qua", nhóm tác giả của bản báo cáo nhận định.

Không ít doanh nghiệp ôtô còn cho rằng mình bị ảnh hưởng lớn, thậm chí bị tụt hậu vì sự "thay đổi liên tục" này. Khi đối thoại với cơ quan thuế, tổng giám đốc một hãng ôtô của Mỹ phân phối tại Việt Nam còn nói thẳng, sự bất nhất này là nguyên nhân chính khiến sức mua ảm đạm.

Các chính sách thuế, phí với ôtô liên tục thay đổi trong thời gian gần đây. Ảnh: Nhật Minh.

Không riêng với ôtô, nhiều loại mặt hàng khác cũng bị ảnh hưởng không nhỏ. Ủy ban Kinh tế còn nêu tình trạng thuế suất mỗi nơi một kiểu với cùng một loại hàng hoá. Chẳng hạn với cùng dòng xe tải nhưng vì các thông tư quy định mức thuế hải quan không thống nhất nên Hải quan Quảng Ninh áp dụng một mức thuế nhập khẩu, Hải quan Lạng Sơn lại áp thuế suất khác.

Gần đây, hàng loạt doanh nghiệp xăng dầu, sản xuất cũng bị truy thu thuế hàng chục, hàng trăm tỷ đồng. Theo lập luận của họ, việc bị truy thu do chính sách thuế bất nhất của cơ quan quản lý.

Tại hội thảo cập nhật về chính sách thuế sáng 22/11, nhiều chuyên gia của Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh (ACCA) cho rằng các luật thuế sửa đổi gần đây đều theo hướng có lợi cho người nộp. Riêng về thuế thu nhập cá nhân, ngoài nâng mức khởi điểm chịu thuế lên 9 triệu, mức giảm trừ gia cảnh, Luật thuế này cũng làm rõ hơn cách xác định thu nhập chịu thuế. Theo ông Phan Vũ Hoàng, đại diện ACCA, Thuế GTGT và chế độ hóa đơn chứng từ hiện đã giải quyết phần nào vướng mắc cho doanh nghiệp như: Chuyển dịch vụ cho thuê xưởng trong khu chế xuất được áp dụng thuế suất 0%, không thu thuế GTGT với cho vay của các tổ chức cá nhân không phải là tổ chức tín dụng, siêu thị, trung tâm thương mại được phép lập bản kê và xuất hóa đơn cuối ngày, bổ sung một số trường hợp không cần đóng dấu trên hóa đơn chứng từ của doanh nghiệp.

Vài năm nay, nền kinh tế thường xuyên gặp khó khăn, điều này khiến những chính sách giãn, giảm, miễn các loại thuế của Chính phủ áp dụng ngày một nhiều. Bình luận đây là việc hỗ trợ có nhiều ý nghĩa nhưng Tiến sĩ Vũ Sỹ Cường cho rằng thời điểm ban hành và kết thúc cũng như đối tượng được hưởng ưu đãi lại thường xuyên thay đổi. Theo ông, các biện pháp giãn, giảm, miễn v.v… có tác dụng hỗ trợ cho doanh nghiệp nhưng chúng lại tạo ra sự bất định trong hoạt động kinh doanh. Vì vậy, họ khó đưa ra được các kế hoạch kinh doanh dài hạn dựa trên các khuyến khích này. 

Bên cạnh đó, một vài chính sách thuế dù đã liên tục cải thiện nhưng vẫn còn gây khó khăn khi thực hiện nghĩa vụ khiến người nộp thuế ngao ngán. Như với thuế thu nhập cá nhân với đầu tư chứng khoán, theo quy định, cá nhân có thể chọn nộp thuế 0,1% mỗi lần chuyển nhượng hoặc mức thuế 20% trên tổng lợi nhuận. Lựa chọn hình thức thứ hai rất khó vì không dễ xác định được giá mua và nhà đầu tư phải tự quyết toán với cơ quan thuế cuối năm. Đó là chưa kể tới những vấn đề khác như chênh lệch tỷ giá, chi phí thuê tư vấn v.v… Thiết bị đóng cắt - LS, bạn có thể tìm hiểu tại đây Bên cạnh đó, cảnh người dân đi lại năm lần bảy lượt tới cơ quan thuế để xin được hoàn thuế vẫn xảy ra nhưng các biện pháp xử lý chưa thực sự cải thiện. 

Trao đổi với VnExpress.net về những lo ngại này, bà Nguyễn Thị Cúc - nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng Cục Thuế - lại cho rằng chính sách thuế, phí của Việt Nam chưa đồng bộ chứ không phải bất nhất và hay thay đổi. Theo bà, nhìn lại tất cả các Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp vừa qua đều được thay đổi theo xu hướng tốt hơn, thuế suất giảm dần, giảm khó khăn cho người nộp thuế. Tuy nhiên, vị Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, khó khăn ở chỗ những hướng dẫn thực hiện giữa các văn bản pháp quy, giữa các bộ gành chưa thống nhất nên có thể gây hiểu lầm.

Bà Cúc nêu thực trạng: "Có một số tỉnh, thành vì muốn khuyến khích các doanh nghiệp về địa phương mà đưa ra những ưu đãi đầu tư chưa đúng với quy định của Luật. Doanh nghiệp thì họ không nắm rõ nên chỉ căn cứ vào ưu đãi này trong khi Luật mới là văn bản có giá trị cao nhất".

Thanh Thanh Lan

, ,